ĐẠI CƯƠNG

1. Định nghĩa

-Bệnh viêm não màng não do đơn bào dạng amip Naegleria fowleri là bệnh nhiễm trùng cấp tính hệ tâm thần trung ương. Đơn bào sống trong môi trường nước ngọt, thâm nhập vào niêm mạc mũi, qua các đám rối tâm thần dưới niêm mạc để vào não, gây nên thực trạng viêm và tổn thương các tế bào não.

-Bệnh tạo ra tất tả trong vòng vài ngày sau khi bị lây nhiễm và thường gây tử vong trong vòng 1 -2 tuần sau khi mắc bệnh .

2. Dịch tễ

-Tỷ lệ mắc bệnh rất thấp , ước tính là một tình huống mắc bệnh trên 2,6 triệu nguy cơ xúc tiếp . Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người, không lây qua không khí, nước uống và không lây thành dịch. Khả năng bị lây bệnh còn tùy thuộc vào cơ địa và tiền sử bệnh lý mãn tính vùng mũi xoang. Tỷ lệ tử vong rất cao . Phòng bệnh là biện pháp tốt nhất để giảm tỉ lệ mắc và tử vong .

3. Tác nhân gây bệnh

Đơn bào dạng amip N. fowleri sống trong môi trường nước ngọt nóng ẩm tự nhiên như trong các ao hồ, sông ngòi… N. fowleri bền với nhiệt và có thể sống sót ở nhiệt độ lên đến 46°C.

Vòng đời của N. fowleri có 3 giai đoạn : giai đoạn tự dưỡng, giai đoạn tạo roi và giai đoạn bào nang, trong đó thể tự dưỡng là thể gây bệnh cho người.

CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán dựa trên các yếu tố dịch tễ, bệnh cảnh lâm sàng và xét nghiệm

1. Yếu tố dịch tễ:

Có tiền sử phơi nhiễm với nguồn nước ngọt, nước ấm tự nhiên bị nhiễm đơn bào N. fowleri trong vòng 1 tuần trước khi bệnh phát khởi .

2. Lâm sàng:

Bệnh biểu lộ cấp tính giống như viêm não, màng não với các triệu chứng :

– Sốt cao liên tiếp

– Đau đầu, buồn nôn và nôn

– Hội chứng màng não rõ

– Rất có thể liệt các dây tâm thần sọ: thường xuyên là liệt dây III, dây IV, dây VI. Các triệu chứng thường tiến triển nặng lên tất tả , dẫn tới co giật, rối loạn ý thức và hôn mê. Phần lớn các tình huống tử vong trong vòng 1 tuần kể từ có triệu chứng .

3. Cận lâm sàng

– Số lượng bạch huyết cầu máu ngoại vi thường tăng, chủ yếu là bạch huyết cầu đa nhân trung tính.

– Dịch não tủy biến đổi giống như viêm màng não mủ

+ Tăng protein, glucose giảm, phản ứng Pandy dương tính.

+ Bạch cầu tăng cao, thường trên 500 tế bào/mm3, bạch huyết cầu đa nhân trung tính chiếm ưu thế , có thể thấy hồng cầu .

– Xét nghiệm vi sinh:

+ Soi tươi dịch não tủy (không ly tâm): hình ảnh đơn bào dạng amip, có chân giả và một nhân lớn nằm ở trọng tâm . Rất có thể nhuộm Giemsa-Wright.

+ PCR: PCR hoặc realtime PCR đặc hiệu cho N. fowleri được dùng để xác minh nhanh amíp này với độ nhạy và độ đặc hiệu cao.

+ Nuôi cấy dịch não tủy: tìm N.fowleri nếu có điều kiện.

4. Chẩn đoán nhận biết

Cần nhận biết với viêm màng nào do vi khuẩn.

ĐIỀU TRỊ:

1. Nguyên tắc điều trị :

– Điều trị ngay bằng thuốc đặc hiệu và corticosteroids khi ngờ vực có nhiễm đơn bào N. Fowleri trong dịch nào tủy.

– Hỗ trợ hô hấp tuần hoàn.

2. Điều trị cụ thể :

– Thuốc điều trị N. fowleri:

+ Amphotericin B phối hợp với Rifampicin:

Amphotericin B: truyền tĩnh mạch, liều 1,5 mg/kg/ngày phân thành 2 liều trong 3 ngày đầu, Kế tiếp 1 mg/kg/ngày trong 6 ngày tiếp theo.

Rifampicin: 10mg/kg/ngày uống mỗi 24 giờ.

+ Dexamethasone 0,4mg/kg tiêm tĩnh mạch mỗi 6 giờ, trong 2 ngày.

+ Rất có thể lưu ý đến phối hợp với nhóm imidazole, bao gồm miconazole và fluconazole

– Điều trị giúp đỡ :

+ Hỗ trợ hô hấp: Đảm bảo oxy hoá máu (SpO2 > 92%) bằng thở oxy hoặc thông khí nhân tạo.

+ Chống co giật.

+ Đảm bảo huyết động, điều chỉnh rối loạn điện giải và cân bằng kiềm toan.

+ Chăm sóc và dinh dưỡng.

PHÒNG BỆNH:

– N.fowleri rất nhạy cảm với clo, nên diệt trùng các hồ bơi toàn vẹn bằng clo.

– Trong tình huống có tham gia vào các thay đổi tư thế ở dưới nước, nên tránh để nước thâm nhập vào mũi.

– Không tắm và lặn ngụp ở ao hồ nơi có nguồn nước không hứa hẹn vệ sinh.

– Nên cảnh báo tại vị trí nào đó nếu đã xảy ra một tình huống viêm não, màng não do đơn bào N. fowleri.

– Vệ sinh mũi sạch sẽ sau khi có những thay đổi tư thế , dưới nước. Không rửa mũi xoang bằng các dung dịch tự pha trộn .

– Khi có biểu lộ triệu chứng , đến khám ngay tại bệnh viện để được kết luận và điều trị kịp thời.

Item :88

Bệnh viêm não màng não do đơn bào dạng amip Naegleria fowleri là bệnh nhiễm trùng cấp tính hệ thần kinh trung ương. Đơn bào sống trong môi trường nước ngọt, xâm nhập vào niêm mạc mũi, qua các đám rối thần kinh dưới niêm mạc để vào não, gây nên tình trạng viêm và tổn thương các tế bào não.

Giá sản phẩm: Liên hệ(Giá sỉ lẻ rẻ nhất Việt Nam)

Tới trang đặt hàng

Đặt hàng tại: Đặt mua thuốc trực tuyến
Trang chủ nhà thuốc: Nhà thuốc Online
Hotline: 0981 199 836

Lưu ý: Tin tức copy tại nhiều nguần khác nhau, nếu không ghi rõ nguần, mong chủ bài viết thông cảm và phản hồi lại giúp nếu tin tức có bản quyền và cần thâm nguần trích dẫn. muathuoconline.net cảm ơn các bạn