Nhập từ khóa tìm kiếm

HỒNG BAN ĐA DẠNG (Erythema multiforme)

HỒNG BAN ĐA DẠNG (Erythema multiforme)


ĐẠI CƯƠNG

1. Định nghĩa

Hồng ban nhiều chủng loại là 1 bệnh da cấp tính do nhiều nguyên do không giống nhau gây nên, biểu hiện trên da là các thương tổn dát đỏ, sẩn phù, mụn nước, bọng nước xen kẽ với các thương tổn hình bia bắn. Vị trí hay gặp là mu tay, cổ tay, cẳng tay, cẳng chân , đầu gối. Niêm mạc miệng, mắt, sinh dục cũng thường bị thương tổn .

Sự nhiều chủng loại về thương tổn cố nhiên hình ảnh đặc thù (hình bia bắn) là nét lẻ tẻ của bệnh.

2. Nguyên nhân

– Với những nắm vững thời điểm hiện tại , hồng ban nhiều chủng loại được coi là biểu hiện da và niêm mạc do giận dữ trực tiếp của hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây bệnh mà chủ chốt là vi trùng. Herpes simplex virus (HSV) đã được chứng minh là 1 nhiễm trùng hay gặp nhất gây nên hồng ban nhiều chủng loại . Trong khi , Mycoplasma pneumoniae, Histoplasma capsulatum và Parapoxvirus cũng được ghi nhận là nguyên do gây nên hồng ban nhiều chủng loại , tuy vậy ít thông thường hơn nhiều so sánh HSV.

– Hồng ban nhiều chủng loại gây ra do thuốc chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Những trường hợp này có thể phát triển thành mày đay cấp và hội chứng Stevens-Johnson (SJS).

– Một số nhân tố như chấn thương, thời tiết lạnh, tia cực tím, tia phóng xạ… được ghi nhận là nhân tố khởi phát những đợt phát triển của bệnh.

Nhiễm trùng

(khoảng 90%)

 

Do virút

 

Herpes simplex virus (HSV1, HSV2)

Paramyxovirus

Vaccinia

Varicella zoster virus

Adenovirus

Epstein-Barr virus

Cytomegalo virus

Virus viêm gan

Coxakie virus

Parvovirus B19

Do vi khuẩn

 

Mycoplasma pneumoniae

Chlamydophila

Salmonella

Mycobacterium tuberculosis

Do nấm

 

Histoplasma capsulatum

Dermatophytes

Do thuốc

(chiếm < 10%)

 

Chống viêm không steroid

Sulfonamid

Các huốc chống động kinh

Kháng sinh

Do các bệnh hệ thống

Bệnh viêm ru ột kết

Lupus ban đỏ hệ thống

Bệnh Behcet

CHẨN ĐOÁN

1. Chẩn đoán chứng thực

1.1 Lâm sàng

– Thương tổn da:

+ Thương tổn đặc thù của hồng ban nhiều chủng loại là hình bia bắn đặc sắc . Đó là những thương tổn hình tròn, đường kính dưới 3 cm, ranh giới rõ với da lành, được tạo nên bởi ít nhất 3 vòng tròn đồng tâm, hai vòng ngoài có màu sắc không giống nhau bao quanh một tâm ở giữa sẫm màu (là nơi có sự tàn phá của thượng bì để hiện ra nên một mụn nước hoặc vảy tiết).

+ Thương tổn hình bia bắn có thể không đặc sắc với 2 vòng tròn đồng tâm, hoặc thương tổn hình đa cung với ranh giới không rõ ràng .

+ Trong khi , trên da bệnh nhân còn có các thương tổn khác như dát đỏ, sẩn phù, mụn nước, bọng nước.

– Phân bố thương tổn :

+ Thương tổn của hồng ban nhiều chủng loại thường hiện ra ở các chi và vùng mặt, trong đó, hình bia bắn hay gặp ở chi trên. Mặt duỗi của cánh tay và cẳng tay là những địa điểm hay gặp nhất, tuy nhiên lòng bàn tay, cổ và thân mình cũng là những địa điểm hay gặp thương tổn . Ở một số địa điểm như khuỷu tay, đầu gối, thương tổn có xu hướng tập chung tình nhóm.

+ Rất có thể gặp triệu chứng Koebner, thương tổn hình bia bắn hiện ra ở vùng da bị sang chấn (tỉ dụ như do cào xước).

– Thương tổn niêm mạc :

-Mức độ nhẹ:

+ Chỉ bị ở một địa điểm niêm mạc (miệng hoặc sinh dục hoặc mắt).

+ Số lượng từ 1-5 mụn nước, có thể vỡ ra tạo thành vết trợt nông, đáy sạch.

– Mức độ nặng:

+ Tổn thương từ 2 địa điểm trở lên hoặc

+ Tổn thương 1 địa điểm với số lượng mụn nước nhiều hơn 5, lan tỏa, hoặc tạo thành vết trợt rộng, loét.

 -Tổn thương niêm mạc nhiều là 1 điểm lưu ý của hồng ban nhiều chủng loại thể nặng. Tổn thương niêm mạc thường không hiện ra ở hồng ban nhiều chủng loại thể nhẹ và nếu có thì chỉ có rất ít và mức độ nhẹ. Biểu hiện ban đầu là các mụn nước hoặc các bọng nước nhanh nhẹn dập vỡ tạo thành những vết loét nông, đau nhiều. Thương tổn có thể gặp ở môi, niêm mạc miệng, sinh dục, mắt. Vết loét ở môi thường nhanh nhẹn đóng vảy tiết và rất đau. Vết loét ở sinh dục thường rất cao , có hình đa cung với đáy của vết loét tiết dịch ẩm.

– Biểu hiện toàn thân :

Biểu hiện toàn thân thường xuyên ở hồng ban nhiều chủng loại thể nặng. Triệu chứng

toàn thân có thể biểu hiện trước khi có thương tổn da, bao gồm các triệu chứng như

sốt, mỏi mệt , sưng đau các khớp, viêm phổi không đặc sắc . Hiếm gặp hơn là tổn

thương thận, thương tổn gan và thất thường hệ tạo máu.

1.2 Xét nghiệm:

+ Sinh thiết da: Hình ảnh mô bệnh học của hồng ban nhiều chủng loại không đặc hiệu để phục vụ cho kết luận chứng thực , nhưng có giá trị để kết luận nhận biết . Biểu hiện sớm nhất trên hình ảnh phẫu thuật bệnh là sự chết theo chương trình của các tế bào này. Tiếp theo là triệu chứng phù nề lớp gai và triệu chứng thoái hóa từng điểm của các tế bào đáy.

+ Các xét nghiệm phát hiện nguyên do do vi sinh vật: Test nhanh kết luận nhiễm Mycoplasma pneumonie, PCR tìm Mycoplasma pneumonie hoặc PCR tìm HSV, ….

+ Các xét nghiệm phát hiện nguyên do do thuốc: test áp, test lẩy da, giận dữ chuyển dạng lympho bào.

1.3 Chẩn đoán chứng thực hồng ban nhiều chủng loại

Chủ yếu là lệ thuộc hình ảnh lâm sàng với các điểm lưu ý :

– Khởi phát bệnh đột ngột .

– Thương tổn da nhiều chủng loại : hình bia bắn đặc sắc hoặc không đặc sắc , cố nhiên có dát đỏ, sẩn phù, mụn nước, một số ít có bọng nước.

– Thương tổn niêm mạc có thể gặp là những vết trợt nông. Vị trí hay gặp là niêm mạc miệng.

– Tiến triển: khỏi sau vài tuần, không để lại sẹo.

– Bệnh hay gặp và tái phát vào mùa xuân, thu.

2. Chẩn đoán nhận biết

Hồng ban nhiều chủng loại cần kết luận nhận biết với các bệnh sau

– Mày đay

– Hội chứng Steven-Johnson

– Bệnh Duhring-Brocq

– Bệnh thủy đậu

ĐIỀU TRỊ

Việc điều trị tùy thuộc vào thời đoạn bệnh, mức độ bệnh và nguyên do gây bệnh.

1. Điều trị triệu chứng

Giai đoạn cấp tính, hầu hết bệnh tự khỏi, điều trị triệu chứng là chính.

– Bôi corticoid tại thương tổn :

+ Hidrocortison: bôi ngày 2 lần sáng-tối (được phép bôi ở vùng da mỏng, da mặt).

+ Desonid: bôi ngày 2 lần sáng-tối (được phép bôi ở vùng da mỏng, da mặt).

+ Betamethason: bôi ngày 2 lần sáng-tối (chỉ được bôi ở tay chân và thân mình, tay, chân).

– Kết hợp với uống kháng histamin như :

+ Chlorpheniramin: 4mg×1-2 viên/ngày.

+ Loratadin:

Người lớn và con trẻ trên 12 tuổi: 1 viên (10mg)/ngày.

Trẻ em dưới 12 tuổi:Cân nặng>30kg: 2 thìa cafe siro (10mg)/ngày.Cân nặng < 30kg: 1 thìa cafe siro (5mg)/ngày.

– Chăm sóc vết trợt ở niêm mạc miệng bằng bôi corticoid tại chỗ mỗi ngày 2-3 lần liên hiệp với súc miệng bằng dung dịch có chứa lidocain và diphenhyderamin.

– Nếu bệnh nhân có thương tổn niêm mạc mắt, dùng thuốc nhỏ mắt hàng ngày, trường hợp nặng cần chuyển khám chuyên kgiảm thị lực .

2. Điều trị theo nguyên do

– Ở bệnh nhân hồng ban nhiều chủng loại do thuốc:

+ Dừng ngay việc dùng thuốc.

+ Corticoid đường toàn thân: prednisolon 1-2mg/kg/ngày.

+ Kháng histamin: chlorpheniramin, certirizin, loratadin, …

– Ở bệnh nhân hồng ban nhiều chủng loại do HSV:

+ Nếu mốc giới hạn tái phát dưới 6 lần/năm: điều trị triệu chứng .

+ Nếu mốc giới hạn tái phát trên 6 lần/năm: điều trị triệu chứng liên hiệp với thuốc kháng virút: acyclovir 400mg × 2 lần/ngày × 6 tháng.

Nếu nghi vấn do Mycoplasma pneumonia (bệnh nhân có viêm phổi trước đó hoặc xét nghiệm huyết thanh dương tính), điều trị bằng kháng sinh: Rovamycin 1,5 triệu đơn vị , 3 lần/ngày trong 14 ngày.

TIẾN TRIỂN VÀ TIÊN LƯỢNG

Hồng ban nhiều chủng loại hiện ra đột ngột và biểu hiện vừa đủ các triệu chứng trong vòng 72 giờ. Một vài trường hợp bệnh nhân có cảm xúc ngứa hoặc nóng rát tại thương tổn .

Hầu hết các trường hợp , mỗi đợt phát triển bệnh thường diễn ra trong 2 tuần, khi khỏi không để lại di chứng. Một số trường hợp có thể để lại di chứng ở mắt do việc chăm sóc thương tổn niêm mạc mắt không được kịp thời. Rất hiếm các trường hợp để lại các dát tăng hay giảm sắc tố sau khi thương tổn da thoái lui . Bệnh có thể tái phát, đặc biệt là những trường hợp hồng ban nhiều chủng loại tác động tới nhiễm HSV, thường tái phát 1-2 lần mỗi năm. Những trường hợp sử dụng các chất ức chế miễn dịch như corticoid thì mốc giới hạn tái phát nhiều hơn và thời hạn phát triển mỗi lần tái phát thường kéo dài hơn bình thường . Những trường hợp này có thể tái phát 5 đến 6 lần mỗi năm.

Item :186

Hồng ban đa dạng là một bệnh da cấp tính do nhiều căn nguyên khác nhau gây nên, biểu hiện trên da là các thương tổn dát đỏ, sẩn phù, mụn nước, bọng nước xen kẽ với các thương tổn hình bia bắn. Vị trí hay gặp là mu tay, cổ tay, cẳng tay, cẳng chân, đầu gối.

Giá sản phẩm: Liên hệ(Giá sỉ lẻ rẻ nhất Việt Nam)

Tới trang đặt hàng

Đặt hàng tại: Đặt mua thuốc trực tuyến
Trang chủ nhà thuốc: Nhà thuốc Online
Hotline: 0981 199 836

Lưu ý: Tin tức copy tại nhiều nguần khác nhau, nếu không ghi rõ nguần, mong chủ bài viết thông cảm và phản hồi lại giúp nếu tin tức có bản quyền và cần thâm nguần trích dẫn. muathuoconline.net cảm ơn các bạn

HỒNG BAN ĐA DẠNG (Erythema multiforme)
Đánh giá bài viết

TrungTamThuoc