ĐẠI CƯƠNG

1. Định nghĩa

Nhiễm khuẩn hạt tô phi (septic tophi) là 1 trong những biến chứng hiếm gặp của bệnh gút mãn tính ở các nước sản xuất song lại khá thông thường ở Việt Nam do bệnh thường được kết luận muộn, người bệnh không tuân thủ điều trị .

Do hạt tô phi chứa tinh thể urat nên khi vỡ, rất khó chứng thực tình trạng nhiễm khuẩn tất nhiên nếu chỉ để mắt tới về mặt đại thể. Vì vậy, việc cấy bệnh phẩm và lựa chọn kháng sinh rất rất cần thiết . Hình như , việc điều trị bệnh gút tất nhiên cũng rất cần thiết .

2. Nguyên nhân

Trong số 57 trường hợp hạt tophi vỡ được xét nghiệm vi khuẩn học tại khoa Cơ Xương Khớp bệnh viện Bạch Mai, chỉ có 44,4% số mẫu phân lập được vi khuẩn với tỷ trọng nhiễm khuẩn như sau: 75% là tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus), tỷ trọng nhiễm E. coli, Klebsiella pneumoniae tương tự nhau (12,5%).

TRIỆU CHỨNG – CHẨN ĐOÁN

1. Lâm sàng

– Trên cơ sở người bệnh mắc bệnh gút mãn tính có hạt tô phi ở những địa điểm dễ cọ xát như bàn chân, bàn tay, lâu ngày dẫn đến loét và dò, chảy dịch, vỡ ra, là đường cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm khuẩn hạt tô phi.

– Triệu chứng tại chỗ: Hạt tô phi dò, vỡ, chảy ra chất dịch màu trắng đục, có thể lẫn mủ màu vàng đục, không mùi hoặc có mùi hôi.

– Các khớp phụ cận có thể sưng, nóng, đỏ, đau biểu lộ một cơn gút cấp tất nhiên .

– Hội chứng nhiễm khuẩn: Sốt, kèm rét run, môi khô lưỡi bẩn, hơi thở hôi.

2. Cận lâm sàng

– Xét nghiệm tế bào máu ngoại vi: Thường có số lượng bạch huyết cầu tăng cao, tỷ trọng bạch huyết cầu trung tính tăng; tốc độ máu lắng, CRP (protein C phản ứng ) thường tăng.

– Procalcitonin thường tăng khi có nhiễm khuẩn nặng, khác biệt là nhiễm khuẩn huyết.

– Xét nghiệm dịch chảy ra từ hạt tô phi: Lấy bệnh phẩm đếm tế bào, soi tươi, nhuộm Gram, nuôi cấy dịch khớp tìm vi khuẩn gây bệnh.

– Cấy máu tìm vi khuẩn gây bệnh.

– Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang quy ước, siêu thanh khớp, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ…

– Cần để mắt tới vẻ ngoài : Khi có biểu lộ sưng nóng đỏ đau ở khớp hoặc hạt tô phi ở người bệnh người bệnh đã có kết luận chứng thực bệnh gút thì khi nào cũng phải để mắt tới có bị nhiễm khuẩn tất nhiên hay không.

ĐIỀU TRỊ

Do tình trạng nhiễm khuẩn hạt tô phi không thông thường ở các nước sản xuất nên các dữ liệu về gắn bó điều trị bệnh rất hạn chế. Tại bệnh viện Bạch Mai, toàn bộ các vi khuẩn phân lập được kháng lại kháng sinh nhóm β-lactam. Ngay cả các kháng sinh thuộc nhóm ức chế β-lactamase cũng bị kháng từ 75-100%. Các kháng sinh có thể lựa chọn thuộc nhóm glycopeptid (vancomycin), quinolon (levofloxacin), oxacilin, lizonalid…

1. Nguyên tắc điều trị

– Thực hiện ngay cấy máu, cấy dịch vỡ từ hạt tô phi, soi tươi dịch nhuộm Gram tìm vi khuẩn trước khi cho kháng sinh.

– Lựa chọn kháng sinh ban sơ lệ thuộc gắn bó , tình trạng kháng kháng sinh tại tập thể , bệnh viện; kết quả nhuộm Gram (âm hay dương), lứa tuổi, đường lây truyền để dự báo vi khuẩn gây bệnh. Nên mở màn bằng ít nhất 1 kháng sinh đường tĩnh mạch, với thời hạn dùng từ 2-4 tuần.

– Luôn liên minh điều trị tại chỗ: Rửa vết loét, thay băng, hoặc chích rạch mở rộng , làm sạch công ty nhiễm khuẩn, can thiệp ngoại khoa khi rất cần thiết .

2. Điều trị chi tiết

2.1. Điều trị kháng sinh:

– Khi chưa có kết quả cấy máu, dịch: Dùng ngay kháng sinh oxacilin hoặc nafcilin 2g đường tĩnh mạch (TM) mỗi 6 giờ một lần (8g/ngày), hoặc clindamycin 2,4g TM/ngày chia 4 lần.

– Trường hợp soi tươi nhuộm Gram dịch nhiễm khuẩn phát hiện cầu khuẩn Gram-dương: Cho oxacilin hoặc nafcilin 2g mỗi 6 giờ một lần (8g/ngày), hoặc clindamycin đường tĩnh mạch 2,4g/ngày chia 4 lần. Nếu tại tập thể hay bệnh viện nghi vấn nhiễm tụ cầu vàng kháng kháng sinh: Vancomycin 2g/ngày chia hai lần pha truyền tĩnh mạch.

– Trường hợp nghi nhiễm trực khuẩn mủ xanh cần kết hợp ceftazidim 2g/lần x 2-3 lần/ ngày với kháng sinh nhóm aminoglycosid (như gentamicin 5 mg/kg/ngày hoặc amikacin 15mg/kg/ngày tiêm bắp hoặc pha truyền TM 1lần/ngày).

– Trường hợp cấy máu, dịch vỡ hạt tô phi dương tính thì điều trị theo kháng sinh đồ (hoặc tiếp nối gia hạn kháng sinh theo như điều trị ban sơ nếu thấy đáp ứng tốt):

+ Nhiễm khuẩn do tụ cầu vàng nhạy cảm với kháng sinh thì dùng oxacilin, hoặc nafcilin, hoặc clindamycin (liều như trên), tụ cầu vàng kháng methicilin thì dùng vancomycin (liều như trên) trong 4 tuần.

+ Nhiễm khuẩn do phế cầu hoặc liên cầu do vi khuẩn nhạy với penicilin: penicilin G 2 triệu công ty đường tĩnh mạch mỗi 4h trong 2 tuần.

+ Nhiễm khuẩn do H. influenzae và S. pneumoniae kháng penicilin: Ceftriaxon 1-2g một lần/ngày, hoặc cefotaxim 1g 3 lần/ngày trong 2 tuần.

+ Phần lớn các nhiễm vi khuẩn Gram-âm đường ruột: Kháng sinh phiên bản 2 hoặc 3 dùng đường tĩnh mạch trong 3-4 tuần, hoặc thuốc nhóm fluoroquinolon như levofloxacin 500mg đường tĩnh mạch hoặc uống mỗi 24h.

+ Nếu nhiễm khuẩn trực khuẩn mủ xanh cần kết hợp ceftazidim (hoặc với mezlocilin) với kháng sinh nhóm aminoglycosid như trên.

3. Các giải pháp khác có thể kết hợp với điều trị kháng sinh:

– Rửa sạch vùng thương tổn tại chỗ bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch iod pha loãng; sau đó có thể đắp gạc tẩm dung dịch muối natri clorua 10% vừa có tính năng chống nhiễm khuẩn, vừa tạo điều kiện mọc công ty hạt tại chỗ.

– Thực hiện tiểu giải phẫu rạch rộng ổ thương tổn , làm sạch các công ty tinh thể urát lắng đọng, lấy bỏ công ty nhiễm khuẩn khi có kèm nhiễm khuẩn phần mềm phụ cận .

– Mổ Ruột loại trừ công ty sụn, xương khi có nhiễm khuẩn sụn khớp hay xương tất nhiên .

– Điều trị khống chế cơn gút cấp và khi cơn gút cấp ổn định cho các thuốc hạ acid uric máu, bảo đảm hạ acid uric máu xuống dưới 350 µmol/l.

– Nâng cao thể trạng.

DỰ PHÒNG

– Phòng và điều trị tốt bệnh gút, tránh để bệnh chuyển thời đoạn mãn tính có hạt tô phi hoặc hạt tô phi to ra.

– Khi đã có hạt tô phi, khác biệt ở những địa điểm dễ cọ xát cần phòng chống nguy cơ loét bằng cách đi giầy dép mềm, tránh gây rò, vỡ; nếu cần có thể cắt hạt tô phi dự phòng nếu to, dễ vỡ hoặc ở địa điểm hay cọ xát (bàn, ngón chân).

– Thực hiện khử trùng tuyệt đối khi làm các thủ thuật, giải phẫu tiến hành gần địa điểm hạt tô phi. Điều trị tốt các nhiễm khuẩn tại các cơ quan khác, khác biệt tại da, phần mềm và xương.

Item :120

Nhiễm khuẩn hạt tô phi (septic tophi) là một trong những biến chứng hiếm gặp của bệnh gút mạn tính ở các nước phát triển song lại khá phổ biến ở Việt Nam do bệnh thường được chẩn đoán muộn, người bệnh không tuân thủ điều trị.Vì vậy, việc cấy bệnh phẩm và lựa chọn kháng sinh rất quan trọng.

Giá sản phẩm: Liên hệ(Giá sỉ lẻ rẻ nhất Việt Nam)

Tới trang đặt hàng

Đặt hàng tại: Đặt mua thuốc trực tuyến
Trang chủ nhà thuốc: Nhà thuốc Online
Hotline: 0981 199 836

Lưu ý: Tin tức copy tại nhiều nguần khác nhau, nếu không ghi rõ nguần, mong chủ bài viết thông cảm và phản hồi lại giúp nếu tin tức có bản quyền và cần thâm nguần trích dẫn. muathuoconline.net cảm ơn các bạn